Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka

Zdarza się, że spadkodawca zostawił same długi i nie chcemy, aby nasze małoletnie dziecko dziedziczyło taki spadek. Wprawdzie spadkobierca dziedziczy spadek z dobrodziejstwem inwentarza, co ogranicza jego odpowiedzialność za ewentualne długi spadkowe do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku (wartości pozostawionych w spadku przedmiotów), to jednak taka sytuacja nie chroni dziecka przed uwikłaniem go w spory sądowe (może być pozywany o zapłatę, co naraża go na przegranie kosztów procesu). W sytuacji, gdy z góry wiadomo, że wysokość długów przekracza wartość spadku, lepiej złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka. Na złożenie takiego oświadczenia rodzic ma 6 miesięcy od momentu, gdy dowiedział się, że jego dziecko jest spadkobiercą.

Rodzic zgodnie z art. 101 par. 3 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego musi mieć zgodę sądu rodzinnego na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka, gdyż jest to czynność przekraczająca zakres zwykłego zarządu. Stosowanie do art. 583 k.p.c. – zezwolenia na dokonanie przez rodziców czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka sąd udziela na wniosek jednego z rodziców po wysłuchaniu drugiego.
W takim postępowaniu sąd oceni czy udzielenie zezwolenia będzie zgodne z dobrem dziecka, czy jego majątek nie ucierpi na skutek udzielenia zgody. Konieczne będzie wykazanie, że rzeczywiście wysokość długów przekracza wartość stanu czynnego spadku bądź wykazanie istnienia innych okoliczności, które przemawiają za uznaniem, że zgodne z dobrem dziecka będzie odrzucenie spadku.
W orzecznictwie pojawiły się rozbieżności co do tego, czy wniosek do sądu rodzinnego o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku zatrzymuje bieg terminu do odrzucenia spadku. Wskutek powyższego została w dniu 22 maja 2018 r. podjęta uchwała przez Sąd Najwyższy, sygn. akt III CZP 102/17, w której wskazano, że „Termin przewidziany w art. 1015 § 1 k.c. nie może się skończyć przed prawomocnym zakończeniem postępowania o zezwolenie na złożenie przez małoletniego spadkobiercę oświadczenia o odrzuceniu spadku. Po prawomocnym zakończeniu tego postępowania oświadczenie małoletniego powinno być złożone niezwłocznie, chyba że termin ten jeszcze nie upłynął.”
Podsumowując, rodzic powinien złożyć w ciągu 6 miesięcy od dnia kiedy dowiedział się, że jego dziecko dziedziczy, wniosek do sądu rodzinnego o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka. Następnie niezwłocznie po uprawomocnieniu się postanowienia sądu rodzinnego wyrażającego zgodę, złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka. Oświadczenie można złożyć w sądzie właściwym według miejsca zamieszkania dziecka albo przed notariuszem lub w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku w sądzie spadku.
Sylwia Zaręba
Radca prawny
tel. 694 190 468
www.radca-poznan.eu

Ustanowienie spadkobiercy

Rozporządzić majątkiem na wypadek śmierci można wyłącznie przez testament. Ustawodawca wprowadził zakaz testamentów wspólnych, co oznacza, że oświadczenie woli zawierające rozporządzenie majątkiem na wypadek śmierci może dotyczyć tylko jednej osoby. Nie jest zatem dopuszczalne, aby np. małżonkowie wspólnie sporządzili testament, każdy z nich powinien swoją ostatnią wolę zawrzeć w osobnym dokumencie. Spadkodawca ma swobodę w dysponowaniu swoim majątkiem. Ta swoboda oznacza możliwość powołania dowolnej osoby ( z kręgu krewnych lub całkowicie obcych) o ile osoba ta żyje w chwili otwarcia spadku (tj. w chwili śmierci spadkodawcy), a w przypadku osób prawnych musi ona istnieć w chwili otwarcia spadku.
W testamencie do dziedziczenia można powołać jedną lub więcej osób. Jeżeli powołanie do spadku ma dotyczyć więcej niż jednej osoby, to spadkodawca powinien określić ich udziały Jeżeli tego nie zrobi każdy ze spadkobierców będzie dziedziczył w częściach równych. Nie jest konieczne wskazywanie imienia i nazwiska spadkobiercy, ale konieczne jest użycie takich określeń przez testatora, aby było możliwe zindywidualizowanie tej osoby np. „ spadek po mnie ma dziedziczyć mój najstarszy syn”. Spadkodawca może użyć w testamencie zwrotów jakichkolwiek, z których będzie wynikała wola powołania do dziedziczenia np. „powołuję do spadku, ustanawiam spadkobiercą po mnie”, przekazuję spadek po mnie”. Problemy pojawiają się przy użyciu określenia „zapisuję”. W takiej sytuacji może pojawić się wątpliwość czy spadkodawca miał zamiar ustanowić zapis czy też powołać spadkobiercę. Ten problem został jednak omówiony przy innym wpisie na blogu pt. „Rozporządzenie w testamencie poszczególnymi przedmiotami może oznaczać powołanie spadkobiercy”.
Spadkodawca nie może jednak powołać spadkobiercy pod warunkiem ( np. „ Ustawiam spadkobiercą mojego najstarszego syna pod warunkiem, że zawrze on związek małżeński) lub z zastrzeżeniem terminu. Takie zastrzeżenia uważa się za nie istniejące, chyba że z treści tego testamentu lub z okoliczności wynika, że bez takiego zastrzeżenia spadkobierca nie zostałby powołany. Wówczas takie zastrzeżenia spowodują nieważność testamentu.
Spadkodawca może w każdej chwili odwołać zarówno cały testament jak i jego poszczególne postanowienia. Odwołanie testamentu może nastąpić w sposób dorozumiany np. jeżeli w tym celu testator zniszczy taki dokument, lub też sporządzi nowy testament, w którym odwoła wcześniej spisaną ostatnią wolę.
Sylwia Zaręba radca prawny
www.radca-poznan.eu

Rozporządzenie w testamencie poszczególnymi przedmiotami może oznaczać powołanie spadkobiercy.

Spadkodawca powołując spadkobiercę do spadku najczęściej używa określeń „Ustanawiam moim spadkobiercą …… „ Powołuję do całości mego spadku….”, „ Chce, aby spadek  po mnie dziedziczył ……”.  Nie ma wówczas większych wątpliwości co do rzeczywistej woli spadkodawcy.

Zdarza się jednak ( i to stosunkowo często), że spadkodawca w testamencie wymieni poszczególne przedmioty majątkowe, które przeznaczy dla określonej osoby np. „Zapisuję córce mieszkanie, zaś synowi samochód.”  Zgodnie z  art.  948  k.c.  testament  należy  tak  tłumaczyć,  ażeby  zapewnić możliwie  najpełniejsze  urzeczywistnienie  woli  spadkodawcy.  Jeżeli  w  oparciu  o treść  testamentu  nie  można  w  sposób  jednoznaczny  ustalić  rzeczywistej  woli  spadkodawcy tj. czy spadkodawca ustanowił zapis czy też powołał spadkobiercę, a  rozporządzenia na rzecz określonej osoby  obejmują  prawie  cały  lub cały spadek, zastosowanie znajduje  reguła  wyrażona  w  art.  961  k.c.,  zgodnie z którą  ustawodawca wprowadza „domniemanie powołania spadkobiercy (spadkobierców). Spadkobierca będzie właścicielem także innych przedmiotów wchodzących w skład spadku, choć nie zostały wymienione w testamencie. Jeżeli zaś Sąd uznałby daną  osobę za zapisobiorcę, wówczas miałoby miejsce dziedziczenie ustawowe i spadkobiercy musieliby wykonać zapis na rzecz zapisobiercy np. przenieść na własność przedmiot zapisany w testamencie. W orzecznictwie przeważa pogląd, że to chwila sporządzenie testamentu decyduje o ustaleniu, czy rozporządzenie spadkodawcy wyczerpuje prawie cały spadek. Należy zatem ustalić stan spadku na dzień sporządzenia testamentu. ( np. uchwała SN z dnia 16.09.1993r.  III CZP 122/93, postanowienie SN z 28.10.1997r. I CKN 276/97).

Przykład: Spadkodawca w chwili śmierci był wdowcem  i miał dwie córki i syna.  Napisał testament, w którym wskazał, że  „Zapisuję najstarszej córce mieszkanie, zaś najmłodszej córce samochód.” W skład spadku oprócz mieszkania o wartości 200.000 zł i samochodu o wartości 100.000, wchodzi także niezbudowana działka o wartości 200.000 zł.

W takiej sytuacji nie możemy uznać, że spadkodawca rozporządził prawie całym majątkiem, gdyż nie objął ostatnią wolą cennego składnika majątkowego tj. działki o wartości 200.000 zł. Dojdzie do dziedziczenia ustawowego, każde z dzieci będzie dziedziczyć w 1/3.

Gdyby jednak w skład spadku wchodziło jedynie mieszkanie o wartości 200.000 zł i samochód o wartości 100.000 zł, należałoby uznać, że ma miejsce dziedziczenie na podstawie testamentu, najstarsza córka dziedziczyłaby w udziale wynoszącym 2/3, zaś najmłodsza w 1/3, syn nie dziedziczyłby po ojcu.       

Sylwia Zaręba radca prawny

www.radca-poznan.eu

 

Opłata egzekucyjna a podatek VAT

Dzisiejsza uchwała Sądu Najwyższego w sprawie III CZP 97/16 wydana w związku z pojawiającymi się rozbieżnościami w orzecznictwie przesądza na korzyść dłużnika, że „Komornik sądowy nie może podwyższyć opłaty egzekucyjnej, pobieranej na podstawie art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (jedn. tekst: Dz.U. z 2016 r., poz. 1138 ze zm.), o podatek od towarów i usług”. Zatem opłatę egzekucyjną ustaloną na podstawie wyżej wskazanych przepisów należy traktować jako brutto tj. już z należnym podatkiem VAT, który odprowadza komornik.
http://www.radca-poznan.eu
tel. 694 190 468

Wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia postępowania dowodowego (dobrowolne poddanie się karze)

Oskarżony, który jest zainteresowany jak najszybszym zakończeniem sprawy karnej, może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia postępowania dowodowego, czyli dobrowolnie poddać się karze.
Wniosek taki może być złożony przed doręczeniem zawiadomienia o terminie rozprawy na podstawie art. 338 a kpk (wówczas sprawa może zostać skierowana na posiedzenie) albo zgodnie z art. 387 kpk do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania wszystkich oskarżonych na rozprawie głównej. Istota tego wniosku polega na tym, że oskarżony sam proponuje Sądowi jaką karę ma ponieść za popełnione przestępstwo. Wniosek może również dotyczyć wydania określonego rozstrzygnięcia w przedmiocie poniesienia kosztów procesu (np. nieobciążania tymi kosztami).
Złożenie takiego wniosku jest możliwe jeżeli:
– zarzucany występek zagrożony jest karą nie przekraczającą 15 lat pozbawienia wolności,
– oskarżony złoży propozycję wymierzenia określonej kary lub środka karnego, lub środka kompensacyjnego ( np. obowiązku naprawienia szkody), orzeczenia przepadku.
– cele postępowania zostaną osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy w całości
– prokurator i pokrzywdzony nie złożą sprzeciwu
– okoliczności popełnienia przestępstwa i wina nie budzą wątpliwości. Chodzi nie tylko o kwestię sprawstwa oskarżonego, lecz o wszystkie te okoliczności, które mają znaczenie dla ustalenia odpowiedzialności karnej sprawcy, a więc również właściwej oceny prawnej czynu będącego przedmiotem osądu. Stwierdzenie zatem jakichkolwiek wątpliwości co do np. rodzaju i stopnia zawinienia, skutku przestępnego działania, rozmiaru wyrządzonej szkody nakazuje przeprowadzenie postępowania dowodowego, choćby spełnione zostały pozostałe przesłanki wyrokowania w omawianym trybie, a więc równoznaczne jest z obowiązkiem przekazania sprawy do rozpoznania jej na zasadach ogólnych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2004 r., II KK 279/04, OSNKW 2005/6/52).
Sąd ustalając, czy okoliczności popełnienia przestępstwa nie budzą wątpliwości, winien wziąć pod uwagę całość zgromadzonego materiału dowodowego, a w szczególności dokonać wnikliwej oceny wyjaśnień oskarżonych.

W sytuacji gdy Sąd uznaje zaproponowaną przez oskarżonego karę za nieodpowiednią może uzależnić uwzględnienie wniosku oskarżonego od dokonania wskazanej przez siebie zmiany.

www.radca-poznan.eu

tel. 694190468

Apelacja od wyroku w sprawie karnej

Od wyroku wydanego w pierwszej instancji w sprawie karnej stronom (oskarżonemu, prokuratorowi, oskarżycielowi posiłkowemu) i innym osobom wskazanym w przepisach ustawy przysługuje apelacja.
Żeby zaskarżyć wyrok należy pamiętać, aby w terminie 7 dni od ogłoszenia wyroku złożyć wniosek o uzasadnienia orzeczenia.

Termin na złożenie apelacji
Od dnia doręczenia wyroku z uzasadnieniem biegnie 14- dniowy termin do wniesienia apelacji, którą należy złożyć za pośrednictwem tego sądu, który wydał zaskarżony wyrok.

Wymagania formalne apelacji
W apelacji należy dokładnie określić jaki wyrok jest zaskarżany i w jakim zakresie (np. „zaskarżam w całości wyrok wydany przez Sąd Rejonowy Poznań- Stare Miasto w Poznaniu z dnia ………sygn. akt…………”) Skarżący powinien napisać czego się domaga (np. uchylenia zaskarżonego wyroku, zmiany wyroku przez uniewinnienie, orzeczenia łagodniejszej kary). Jeżeli apelacja jest wnoszona przez obrońcę, pełnomocnika lub oskarżyciela publicznego (prokuratora) musi zawierać także zarzuty stawiane zaskarżonemu orzeczeniu. Apelację powinna spełniać oczywiście także wymagania każdego pisma procesowego (datę, oznaczenie organu do którego pismo jest składane, sygnaturę sprawy, oznaczenie i adres skarżącego, podpis składającego apelację, uzasadnienie). Strona, która składa apelację może skarżyć jedynie rozstrzygnięcia lub ustalenia naruszające jej prawa.
Apelacja od wyroku sądu okręgowego, która nie pochodzi od prokuratora, musi być podpisana przez adwokata lub radcę prawnego. Zatem jeżeli oskarżony chciałby taki wyrok zaskarżyć musi skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej.

Zakres zaskarżenia
Apelacją można zaskarżyć cały wyrok albo tylko jego część ( np. wymiar kary ).

Zarzuty

Apelację można oprzeć na bezwzględnych przyczynach odwoławczych lub na względnych przyczynach odwoławczych.

Bezwzględne przyczyny odwoławcze są wymienione w art. 439 kodeksu postępowania karnego i zdarzają się rzadko ( np. wydanie orzeczenia przez osobę nieuprawnioną, orzeczono karę nieznaną ustawie, zachodziła okoliczność wyłączająca postępowanie), sąd odwoławczy musi je uwzględnić z urzędu tj. nawet wówczas gdy w apelacji nie zostaną one podniesione.

Względne przyczyny odwoławcze mogą przejawiać się w:
1) obrazie przepisów prawa materialnego;
2) obrazie przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia;
3) błędzie w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia;
4) rażącej niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka.

Zarzut apelacyjny powinien uderzać w pierwotną przyczynę wadliwości orzeczenia. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych (najczęściej jest wynikiem naruszenia przez sąd pierwszej instancji swobodnej oceny dowodów, ale może też być wynikiem pominięcia pewnych istotnych i ujawnionych w toku sprawy dowodów albo dokonania ustaleń mimo braku dowodów). Zarzut naruszenia prawa materialnego jest usprawiedliwiony wówczas, gdy skarżący nie kwestionuje ustaleń faktycznych. Może dotyczyć błędnej kwalifikacji prawnej czynu ( do danego stanu faktycznego należało zastosować inny przepis ), błędnej wykładni przepisów albo błędnego zastosowania np. skazania oskarżonego mimo że jego czyn nie wypełniał znaniom przestępstwa. Do najczęstszych uchybień procesowych należą błędy w postępowaniu dowodowym np. obraza art. 170 par. 1 kpk w razie niesłusznego oddalenia wniosku dowodowego strony z powodów określonych w punkcie 1-4 tego przepisu.

Sąd odwoławczy jest zobowiązany rozważyć wszystkie wnioski i zarzuty zawarte w apelacji.
Po rozpoznaniu apelacji sąd odwoławczy może utrzymać w mocy zaskarżony wyrok (jeżeli uzna, że apelacja jest bezzasadna), uchylić wyrok lub go zmienić.

Sylwia Zaręba
radca prawny
www.radca-poznan.eu

Rozliczenie konkubinatu

Osoby, które przez dłuższy czasu żyją ze sobą w nieformalnych związkach często wspólnie nabywają znaczny majątek bądź inwestują środki pieniężne w powiększanie majątku partnera. Zdarza się, że miłość ustaje a po nieudanym związku zachodzi konieczność dokonania rozliczenia finansowego. Sposób rozliczenia między konkubentami nie jest kompleksowo uregulowany w przepisach prawa ( tak jak ma to miejsce w przypadku małżonków ), stąd też istnieją rozbieżności (zarówno w orzecznictwie sądowym, jak i w doktrynie prawa) co do tego, w jaki sposób należy tego dokonać. Nie ma jednej uniwersalnej podstawy prawnej rozstrzygnięć spraw majątkowych konkubentów. Powoduje to konieczność indywidualnego poszukiwania w każdej sprawie adekwatnej podstawy rozliczeń partnerów.

W orzecznictwie wskazano jednoznacznie, że na pewno nie możemy stosować odpowiednio przepisów o stosunkach majątkowych małżeńskich z k.r.o. Takie stanowisko, zapoczątkowane uchwałą z 2 lipca 1955 roku (II CO 7/55, OSNCK 1956/3/72), nadal pozostaje aktualne w orzecznictwie Sądu Najwyższego (por. uchwałę tego Sądu z 30 stycznia 1970 roku, III CZP 62/69; uchwałę z 30 stycznia 1986 roku, III CZP 79/85, OSN 1987/2/6; wyrok z dnia 16 maja 2000 roku, IV CKN 32/2000, OSNC 2000/12/222).

Jakie przepisy zatem stosować. To zależy. Jeśli między konkubentami powstają stosunki prawno-majątkowe, prawa i obowiązki stąd wynikające oceniać należy na podstawie przepisów właściwych dla tych stosunków (por. cytowaną uchwałę z 2 lipca 1955 r.). Co to oznacza? Odpowiem na przykładach.

Wspólny zakup mieszkania.

W przypadku wspólnie zakupionego mieszkania mają zastosowanie przepisy o zniesieniu współwłasności. Zatem w oparciu o właściwe przepisy kodeksu cywilnego można domagać się np. podziału rzeczy między współwłaścicielami, a jeżeli nie da się podzielić, to przyznania jednej osobie ze spłatą na rzecz drugiego partnera. Takie same zasady dotyczą wspólnego zakupu innych nieruchomości bądź ruchomości (np. samochodu). W przypadku rzeczy ruchomych można zawrzeć umowę w formie pisemnej, a w przypadku nieruchomości koniecznie w formie aktu notarialnego. W przypadku braku porozumienia co do zniesienia współwłasności spór może rozstrzygnąć sąd.

Przekazanie przez jednego z partnerów środków pieniężnych na zakup nieruchomości należącej do drugiego partnera bądź na remont mieszkania.

Jeżeli nieruchomość kupił jedynie jeden z partnerów, a drugi przekazał środki na jej zakup w grę mogą wchodzić przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu. Zgodnie z art. 405 k.c., kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Taki obowiązek wystąpi również wówczas, gdy następuje przesunięcie majątkowe ze strony jednego z konkubentów na rzecz drugiego i nie jest to darowizna ( vide uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 1970, III CZP 62/69; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2000, IV CKN 32/00, OSNC 2000/12/222). Należy jednak mieć na uwadze, że obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony (np. mieszkanie spłonęło w pożarze), chyba, że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją, powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu. Jeżeli nakłady nadal istnieją np. ze środków jednego z partnerów wyremontowano mieszkanie drugiego partnera, co spowodowało wzrost jej wartości, wówczas nadal istnieje wzbogacenie.

W zależności od sytuacji są także inne podstawy prawne rozliczenia konkubentów np. przepisy regulujące spółkę cywilną. Jest także możliwość zawarcia przez konkubentów umowy, która ureguluje zasady takiego rozliczenia w przypadku ustania konkubinatu.

Sylwia Zaręba

radca prawny

www.radca-poznan.eu

Urlop wypoczynkowy i ekwiwalent za niewykorzystany urlop

Prawo do urlopu wypoczynkowego

Prawo pracownika do płatnego  urlopu wypoczynkowego jest jego prawem osobistym, niezbywalnym i należy do podstawowych uprawnień.  Prawo to przysługuje osobom zatrudnionym na  podstawie umowy o pracę, mianowania, powołania, wyboru lub spółdzielczej umowy o pracę. Pracownik w roku kalendarzowym, w którym podejmuje pracę po raz pierwszy w życiu, nabywa prawo  do urlopu wypoczynkowego po każdym miesiącu pracy, a prawo do kolejnych urlopów nabywa z dniem 1 stycznia każdego roku kalendarzowego. Prawo do urlopu wypoczynkowego nie podlega dziedziczeniu. W przypadku śmierci pracownika przekształca się w roszczenie majątkowe – ekwiwalent za niewykorzystany urlop, który podlega dziedziczeniu. 

Wymiar urlopu wynosi:

1) 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;

2) 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.

Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika; niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia. Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy.

Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia:

1) zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej – przewidziany

programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata,

2) średniej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania

nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,

3) średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych)

szkół zawodowych – 5 lat,

4) średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata,

5) szkoły policealnej – 6 lat,

6) szkoły wyższej – 8 lat.

Okresy nauki, o których mowa w pkt 1–6, nie podlegają sumowaniu. Jeżeli pracownik pobierał naukę w czasie zatrudnienia, do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się bądź okres zatrudnienia, w którym była pobierana nauka, bądź okres nauki, zależnie od tego, co jest korzystniejsze dla pracownika.

Obniżenie wymiaru urlopu

Okres pracy od którego zależy nabycie prawa do urlopu nie musi być czasem rzeczywistego wykonywania pracy. Okres przestoju czy też  przebywania np. na zwolnieniu chorobowym lub urlopie szkoleniowym nie zmniejsza wymiaru urlopu.  Natomiast niektóre okresy przerwy w pracy, jeżeli trwają co najmniej 1 miesiąc, obniżają wymiar urlopu. Kodeks pracy zawiera katalog zamknięty takich przerw, co oznacza, że wszelkie inne przerwy w pracy nie wpływają na obniżenie wymiaru urlopu. I tak wymiar urlopu ulega obniżeniu, jeżeli pracownik powraca do pracy u dotychczasowego pracodawcy w ciągu roku kalendarzowego  po trwającym co najmniej 1 miesiąc okresie:

1) urlopu bezpłatnego;

2) urlopu wychowawczego;

3) odbywania zasadniczej służby wojskowej lub jej form zastępczych, okresowej

służby wojskowej, przeszkolenia wojskowego albo ćwiczeń wojskowych;

4) tymczasowego aresztowania;

5) odbywania kary pozbawienia wolności;

6) nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Pracodawca ma obowiązek udzielić urlopu  w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo.

Ekwiwalent za niewykorzystany urlop

W przypadku niewykorzystania urlopu wypoczynkowego z uwagi na rozwiązanie stosunku pracy, pracownikowi przysługuje ekwiwalent za niewykorzystany urlop, który powinien zostać zapłacony w dniu ustania stosunku pracy  (postanowienie SN z 5.12.1996 r., sygn. akt: I PKN 34/96). W razie opóźnienia pracownikowi przysługuje prawo żądania odsetek z tytułu zwłoki . W dniu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy rozpoczyna się również bieg okresu przedawnienia roszczenia o ekwiwalent pieniężny za wykorzystane w naturze, a nieprzedawnione urlopy  (wyrok SN z 29.03.2001 r., sygn. akt: I PKN 336/00). Roszczenie to ulega przedawnieniu z upływem trzech lat od dnia wymagalności (uchwała pełnego składu Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 21.11.1975 r., sygn. akt: V PZP 5/75).

Urlop osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych

Osobom wykonującym pracę na podstawie umów cywilnoprawnych  np. zlecenia,  przepisy nie przyznają prawa do urlopu wypoczynkowego.  Jednakże w umowie cywilnoprawnej  można zastrzec, że przyjmujący zlecenie będzie miał prawo do urlopu bezpłatnego bądź płatnego.

www.radca-poznan.eu

 

Wykreślenie wierzyciela z KRS a hipoteka

Zdarza się, że wierzyciel, na którego rzecz ustanowiono hipotekę zostaje wykreślony z rejestru, zaś hipoteka na skutek braku zapłaty długu cały czas widnieje w księdze wieczystej.  W sytuacji gdy dłużnik nie zna następców prawnych wierzyciela, spełnienie przez niego świadczenia  jest bardzo utrudnione. Jeżeli jednak  nie zapłaci długu, nieruchomość cały czas będzie obciążona. Sposobem na  wykreślenie hipoteki  w sytuacji braku wierzyciela i informacji o jego następcach prawnych jest zgodnie z art. 99 ustawy o księgach wieczystych i hipotece złożenie świadczenia do depozytu sądowego połączone z zrzeczeniem się  uprawnienia do odebrania go z powrotem. Z takim wnioskiem należy się udać do sądu rejonowego właściwego według miejsca położenia nieruchomości.

Opłata sądowa wynosi 100 zł.

Prawomocne postanowienie wyrażające zgodę na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego z dowodem wpłaty zabezpieczonej kwoty do depozytu sądowego ze zrzeczeniem się odebrania jej z powrotem stanowi podstawę do wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej.

www.radca-poznan.eu

Alimenty dla małżonka.Podstawa prawna roszczeń.

W trakcie trwania małżeństwa obowiązek wzajemnej pomocy (także finansowej) między małżonkami reguluje art. 27 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (zwanego dalej KRO).   Małżonek, który nie otrzymuje pomocy finansowej od drugiego małżonka może wystąpić z powództwem o zaspokojenie potrzeb rodziny.  Są sporne stanowiska co do prawa małżonka do uzyskania świadczeń na podstawie wyżej wskazanego przepisu w przypadku braku wspólnego pożycia (separacja faktyczna) i wspólnych małoletnich dzieci.  Ja skłaniam się do tych poglądów, że także w takiej sytuacji dopóki trwa małżeństwo można żądać określonej kwoty tytułem zaspokojenia potrzeb rodziny  (por. uchwała SN III CZP 91/86).  Okoliczność, że małżonek pozostający w separacji faktycznej i nie obarczony obowiązkiem wychowania dzieci, jest zdolny do pracy zarobkowej i bądź pracuje bądź ma możność taką pracę uzyskać, sama przez się nie pozbawia go roszczenia do współmałżonka na podstawie art. 27 KRO o zaspokojenie swych potrzeb w zakresie odpowiadającym zasadzie równej stopy życiowej małżonków (por. uchwała SN III CZP 49/76).

W przypadku, gdy małżonkowie pozostają jeszcze we wzajemnym pożyciu można w trybie art. 28 KRO złożyć wniosek do sądu o nakazanie wypłaty wynagrodzenia albo innych należności (np. emerytura, renta), które przypadają małżonkowi nierealizującemu obowiązku zaspokojenia potrzeb rodziny, do rąk drugiego małżonka.

W trakcie trwania sprawy rozwodowej można zgłosić żądanie alimentów na wypadek orzeczenia rozwodu  na podstawie art. 60 KRO, ale ich wymagalność (obowiązek zapłaty) powstanie dopiero w chwili uprawomocnienia się wyroku.  Aby wcześniej otrzymywać świadczenia należy zgłosić  w trakcie trwania procesu o rozwód wniosek o zabezpieczenie potrzeb rodziny w trybie art. 27 KRO.

Pozew o alimenty można także złożyć po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego.

Zobowiązany do dostarczania środków utrzymania swemu rozwiedzionemu małżonkowie jest:

1. małżonek ponoszący winę w rozkładzie pożycia
2. małżonek nieponoszący winy w rozkładzie pożycia, o ile drugi małżonek także nie ponosi winy

      W przypadku rozwodu z winy obu stron, bądź w przypadku braku winy po stronie obojga małżonków,  przesłanką alimentów jest niedostatek drugiego małżonka.  Jeżeli rozwód orzeczono z wyłącznej winy jednego małżonka, drugi małżonek – niewinny, ma prawo do alimentów także, gdy nie pozostaje w niedostatku,  ale jego sytuacja ulegała pogorszeniu na skutek rozwodu.

   Wysokość alimentów  zależy od możliwości majątkowych i zarobkowych osoby zobowiązanej do ich uiszczania a także od usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej.

Obowiązek alimentacyjny między byłymi małżonkami wygasa: a) wskutek zawarcia przez małżonka uprawnionego nowego małżeństwa, b) z upływem lat pięciu od orzeczenia rozwodu, gdy zobowiązanym jest małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności obowiązek ten ulegnie przedłużeniu.

www.radca-poznan.eu