Od wyroku wydanego w pierwszej instancji w sprawie karnej stronom (oskarżonemu, prokuratorowi, oskarżycielowi posiłkowemu) i innym osobom wskazanym w przepisach ustawy przysługuje apelacja.
Żeby zaskarżyć wyrok należy pamiętać, aby w terminie 7 dni od ogłoszenia wyroku złożyć wniosek o uzasadnienia orzeczenia.
Termin na złożenie apelacji
Od dnia doręczenia wyroku z uzasadnieniem biegnie 14- dniowy termin do wniesienia apelacji, którą należy złożyć za pośrednictwem tego sądu, który wydał zaskarżony wyrok.
Wymagania formalne apelacji
W apelacji należy dokładnie określić jaki wyrok jest zaskarżany i w jakim zakresie (np. „zaskarżam w całości wyrok wydany przez Sąd Rejonowy Poznań- Stare Miasto w Poznaniu z dnia ………sygn. akt…………”) Skarżący powinien napisać czego się domaga (np. uchylenia zaskarżonego wyroku, zmiany wyroku przez uniewinnienie, orzeczenia łagodniejszej kary). Jeżeli apelacja jest wnoszona przez obrońcę, pełnomocnika lub oskarżyciela publicznego (prokuratora) musi zawierać także zarzuty stawiane zaskarżonemu orzeczeniu. Apelację powinna spełniać oczywiście także wymagania każdego pisma procesowego (datę, oznaczenie organu do którego pismo jest składane, sygnaturę sprawy, oznaczenie i adres skarżącego, podpis składającego apelację, uzasadnienie). Strona, która składa apelację może skarżyć jedynie rozstrzygnięcia lub ustalenia naruszające jej prawa.
Apelacja od wyroku sądu okręgowego, która nie pochodzi od prokuratora, musi być podpisana przez adwokata lub radcę prawnego. Zatem jeżeli oskarżony chciałby taki wyrok zaskarżyć musi skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej.
Zakres zaskarżenia
Apelacją można zaskarżyć cały wyrok albo tylko jego część ( np. wymiar kary ).
Zarzuty
Apelację można oprzeć na bezwzględnych przyczynach odwoławczych lub na względnych przyczynach odwoławczych.
Bezwzględne przyczyny odwoławcze są wymienione w art. 439 kodeksu postępowania karnego i zdarzają się rzadko ( np. wydanie orzeczenia przez osobę nieuprawnioną, orzeczono karę nieznaną ustawie, zachodziła okoliczność wyłączająca postępowanie), sąd odwoławczy musi je uwzględnić z urzędu tj. nawet wówczas gdy w apelacji nie zostaną one podniesione.
Względne przyczyny odwoławcze mogą przejawiać się w:
1) obrazie przepisów prawa materialnego;
2) obrazie przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia;
3) błędzie w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia;
4) rażącej niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka.
Zarzut apelacyjny powinien uderzać w pierwotną przyczynę wadliwości orzeczenia. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych (najczęściej jest wynikiem naruszenia przez sąd pierwszej instancji swobodnej oceny dowodów, ale może też być wynikiem pominięcia pewnych istotnych i ujawnionych w toku sprawy dowodów albo dokonania ustaleń mimo braku dowodów). Zarzut naruszenia prawa materialnego jest usprawiedliwiony wówczas, gdy skarżący nie kwestionuje ustaleń faktycznych. Może dotyczyć błędnej kwalifikacji prawnej czynu ( do danego stanu faktycznego należało zastosować inny przepis ), błędnej wykładni przepisów albo błędnego zastosowania np. skazania oskarżonego mimo że jego czyn nie wypełniał znaniom przestępstwa. Do najczęstszych uchybień procesowych należą błędy w postępowaniu dowodowym np. obraza art. 170 par. 1 kpk w razie niesłusznego oddalenia wniosku dowodowego strony z powodów określonych w punkcie 1-4 tego przepisu.
Sąd odwoławczy jest zobowiązany rozważyć wszystkie wnioski i zarzuty zawarte w apelacji.
Po rozpoznaniu apelacji sąd odwoławczy może utrzymać w mocy zaskarżony wyrok (jeżeli uzna, że apelacja jest bezzasadna), uchylić wyrok lub go zmienić.
Sylwia Zaręba
radca prawny
www.radca-poznan.eu
TWOJE PRAWO 