Zasiedzenie jest instytucją, która umożliwia nieodpłatne nabycie własności nieruchomości. Przedmiotem zasiedzenia może być własność gruntu, część gruntu z większej nieruchomości macierzystej, wcześniej ustanowiona odrębna własność lokalu. W trybie zasiedzenia można nabyć prawo własności albo udział we współwłasności. Natomiast nie można nabyć przez zasiedzenie części lokalu np. prawa własności pokoju.
Zasiedzieć nieruchomość może jedynie posiadacz samoistny. Posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel. O tym, czy posiadanie ma charakter posiadania samoistnego, decydują okoliczności faktyczne o charakterze przede wszystkim zewnętrznym (zachowanie się posiadacza względem przedmiotu posiadania dostrzegalne dla innych osób). Osoba, która posiada samoistnie nieruchomość traktuje ją jak swoją własność i manifestuje to na zewnątrz np. płaci w swoim imieniu podatek od nieruchomości, dokonuje znaczących remontów budynku bez zgody właściciela, nie uiszcza żadnego wynagrodzenia z tytułu korzystania z nieruchomości.
Zdarza się, że z wnioskiem o zasiedzenie występują członkowie rodziny np. pełnoletnie dzieci, które wspólnie mieszkają z rodzicami, remontują część domu powołując się następnie na samoistne posiadanie. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 16 września 2011r. w sprawie IV CSK 642/10 (publik. LEX nr 1001334) wskazał, że użytkowanie przez osobę działki za wiedzą i zgodą jej rodziców – właścicieli nieruchomości, nie stwarza samodzielnego i niezależnego stanu władztwa nad tą nieruchomością. Rodzicie często ze względów rodzinnych akceptują korzystanie przez dorosłe dziecko z ich nieruchomości. Nie można uznać, że zrezygnowali z zamiaru posiadania nieruchomości dla siebie.
Osoba, która rzeczą faktycznie włada w zakresie odpowiadającym treści innego prawa, z którym łączy się władza nad rzeczą np. najemca, dzierżawca jest posiadaczem zależnym a takie posiadanie nie prowadzi do zasiedzenia. Posiadacz może jednak przekształcić posiadanie zależne w posiadanie samoistne, gdyż w prawie polskim nie obowiązuje zasada, że nikt nie może sam zmienić sobie podstawy posiadania (por. post. SN z 12.3.1971 r., III CRN 516/70, OSPiKA 1971, Nr 11, poz. 207). Przekształcenie przez posiadacza swego posiadania z zależnego w samoistne wymaga jednak uzewnętrznienia. Zmiana musi zostać w sposób jednoznaczny zamanifestowana, gdyż samą intencję trudno uznać za wystarczającą (tak SN w post. z 13.3.1998 r., I CKN 538/97, Legalis). Np. najemca przestaje uiszczać czynsz, reguluje podatek od nieruchomości w swoim imieniu, dokonuje większego remontu, stawia nowe budynki.
Do zasiedzenia nieruchomości w dobrej wierze konieczne jest wykazanie samoistnego posiadania przez okres 20 lat, natomiast w przypadku złej wiary 30 lat.
Decydującym momentem dla oceny, czy posiadaczowi należy przypisać dobrą, czy złą wiarę, jest chwila uzyskania posiadania. Późniejsze zmiany świadomości posiadacza pozostają bez wpływu na tę ocenę.
W dobrej wierze jest posiadacz, który pozostaje w błędnym choć usprawiedliwionym w danych okolicznościach przekonaniu, że przysługuje mu takie prawo do władania rzeczą, jakie faktycznie wykonuje.
Opłata od wniosku wynosi 2.000zł
TWOJE PRAWO 